Μαντινάδες - Η μεγαλύτερη και καλύτερη συλλογή με μαντινάδες στο internet

Μαντινάδα λέγεται το ποίημα που αποτελείται από δυο δεκαπεντασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους με ολοκληρωμένο νόημα και συνάμα μαντατεύει κάτι, δηλαδή στέλνει ένα μαντάτο (το μήνυμα στα κρητικά), η απόκριση ή είδηση κλπ.

Η μαντινάδα κανονικά είναι δίστιχη ρίμα και είναι είδος ποιήματος που δημιουργήθηκε στην Κρήτη την εποχή της ενετοκρατίας (1204 – 1669).
Η λέξη μαντινάδα είναι κρητική, όμως παράγεται από το ιταλικό ρήμα mando/mandare (σε συμφυρμό με το συγγενικό ελληνικό μαντεύω). Το ιταλικό ρήμα mando έχει θέμα mandin-o στην υποτακτική και προστακτική, καθώς και στο υποκοριστικό του ρηματικού του ουσιαστικού: mando > μαντάτο > mand(at)-ino > μαντινάδα. Από τα ιταλικά είναι και οι λέξεις: σερενάδα, από το sera (sereno, buona sera) > serenata > σερενάδα, καντάδα, από το cado (από το ελληνικά κάδω - άδω)> cantata > κανταδα κ.α.

Η μαντινάδα είναι αφενός κρητικό είδος ποίησης και αφετέρου η βάση της κρητικής μουσικής και κατ΄ επέκταση της κρητικής όρχησης. Είναι ένα είδος ποίησης που δημιουργείται όχι τυχαία, αλλά βάσει συγκεκριμένων μέτρων, το οποίο έχει καθορίσει η κρητική μουσική και οι κρητικοί χοροί: Πεντοζάλης, Πηδηχτός, Σούστα, Χανιώτικος, Συρτός κλπ.
Το μέτρο (= οι τονισμένες και άτονες συλλαβές, καθώς και αυτές που άδονται με επιμήκυνση ή επιβράδυνση) των στίχων της μαντινάδας είναι ανάλογα με το σκοπό ή το μέτρο του χορού που συνοδεύει. Αν ένα δίστιχο δεν τα έχει κάποιο από τα μέτρα της κρητικής ποίησης-μουσικής, δεν είναι μαντινάδα, αλλά κάτι άλλο: μοιρολόι, λιανοτράγουδο κλπ.